DE NIEUWE
BOEREN

Maak kennis met nieuwe boeren Chris en Annemiek van De Roesteling

Er liggen ambitieuze plannen klaar voor de nieuwste Lenteland-boerderij in Kaatsheuvel, aan de rand van de Loonse en Drunense duinen in Brabant. Niet alleen wordt in het nieuwe jaar gestart met de bouw van een landwinkel met horeca en twee nieuwe boerenwoningen, maar er wordt ook al hard gewerkt aan de aanleg van een tuinderij en een fruit-pluktuin. En dat terwijl kersverse boeren Annemiek en Chris van Tol met hun twee jonge kinderen nog maar net verhuisd zijn naar hun nieuwe stek: De Roesteling, een voormalige veehouderij van 28 hectare.

Het is nog een beetje wennen. Niet alleen omdat alles nog nieuw is en ze het ene moment met een aannemer in gesprek zijn en het volgende moment met de buurman die komt hooien, maar ook omdat de boerderijwoning veel groter is dan ze gewend zijn. “Ons eerste huis was een Tiny House van 18 m2,” vertelt Annemiek.

“Toen we net getrouwd waren gingen we samen kijken hoe we wilden wonen en kwamen we tot de conclusie dat je met de manier waarop je woont, veel sociale en maatschappelijke impact maakt.” vertelt Annemiek. “Uiteindelijk raakten we in gesprek met de gemeente Katwijk die open stond voor burgerprojecten en hebben we daar een community met acht Tiny Houses opgezet op een tijdelijke plek. Daarbij was het uitgangspunt dat we de grond in bruikleen hadden en dat we er iets mee wilde doen dat meerwaarde had voor de buurt en de natuur.”

Van kale vlakte naar groen

“Toen we daar kwamen wonen, was het echt een kaal veld, maar in een paar jaar tijd ontstond er een heel ecosysteem en zag je de huisjes amper nog staan in dat groen. Het was mooi om te zien hoe snel de natuur zich herstelt en hoe mensen uit de buurt verknocht raakten aan de plek. Hondenuitlaters die altijd even langsliepen voor een kletspraatje, oma’s met kleinkinderen die bij de kippen kwamen kijken en kinderen die liever in ons ‘park’ speelden dan in de speeltuin.” Dat zette aan tot nadenken.

Chris werkte in de zorg en merkte op dat dit altijd tussen betonnen muren gebeurde. “Of ik nou in een ziekenhuis, de jeugdzorg of de gehandicaptenzorg werkte: het gebeurde allemaal binnen. Terwijl het in sommige gevallen effectiever zou zijn om die zorg ook buiten te verlenen, in de natuur.” Om dat voor elkaar te krijgen, wilde hij meer weten over biologisch boeren. Twee jaar lang ging hij fulltime aan de slag op een biologische tuinderij in Katwijk, om het vak te leren.

Bijdragen aan het herstel van het voedselsysteem

“We gingen in een chalet op het terrein van de tuinderij wonen en runden samen geheel zelfstandig de bloemenpluktuin, vertelt Annemiek, die zelf uit een tuindersfamilie komt. “Dat deden we naast ons andere werk. Daardoor konden we het niet onze volledige focus geven. Dat was jammer, want we merkten allebei dat we er wel heel veel energie van kregen en dat we veel meer ideeën hadden.” Dus toen de vacature van Lenteland voor de boerderij in Kaatsheuvel voorbijkwam, besloten ze te solliciteren.

“Dit past heel goed bij wie we zijn. We staan heel erg achter het idee dat grond voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn. Dat we het terug moeten geven aan de gemeenschap. En dat die gemeenschap kan mee-eten en meegenieten van wat de plek biedt. Met deze plek in Kaatsheuvel krijgen we de mogelijkheid om bij te dragen aan een bredere transitie in de landbouw. We werken aan het herstel van de bodem, de biodiversiteit en zorgen ervoor dat mensen weer samenkomen. Eigenlijk waren we al heel lang op zoek naar een plek om een bijdrage te kunnen leveren en die vonden we hier.”

Plannen voor de toekomst

De Roesteling is een bijzondere plek, omdat stichting Juniper de boerderij eerst gekocht heeft voordat ze deze doorverkochten aan Lenteland. De stichting blijft betrokken bij het neerzetten van een heel nieuw pand met daarin twee boerenwoningen, een landwinkel en een restaurant waarin straks het overgrote deel van de ingrediënten op de boerderij geoogst is. Het is de bedoeling dat dit alles over twee jaar klaar is.

“Wij starten nu al met het opbouwen van de tuinderij,” vertelt Annemiek. “We gaan beginnen met zelfoogst voor leden en het creëren van een community waar je vrijwilligerswerk kan doen, maar ook gewoon even kan langskomen voor een kop koffie.” Om de markttuin komen stroken met fruitstruiken, waar niet alleen leden, maar ook dagjesmensen zelf fruit kunnen plukken. En er is een behoorlijk stuk land gereserveerd voor agroforestry (boslandbouw).

“Daarin gaan we de rijen met bomen (noten en fruit) wat verder uit elkaar zetten dan in een traditioneel voedselbos,” legt Annemiek uit. Tussen de rijen is ruimte voor vee (koeien en kippen) en voor het inzaaien van inheemse kruiden. “Al is dat deel van onze plannen nog niet in beton gegoten. We hebben zelf geen stal, dus we moeten nog onderzoeken wat praktisch kan.”

Toekomstvisie van Annemiek en Chris

“Over vijf of over tien jaar hoop ik echt dat dit een plek is waar de tuinderij floreert en waar de betrokken mensen zich geen bezoeker voelen, maar onderdeel van de boerderij. En dat het restaurant met de groente, noten en het fruit uit de tuin kan draaien. Ik hoop ook dat mensen uit de omgeving hier graag komen om boodschappen of een kop koffie te drinken. Dat sociale aspect is voor ons ook echt belangrijk.”

Zorg krijgt ook een plek op De Roesteling. “Als wij in de nieuwe boerenwoning getrokken zijn, willen we in de oude boerderijwoning – waar we nu tijdelijk zelf wonen – ruimte bieden voor pleegzorg. Het liefst zouden we hier een pleeggezin laten wonen waarbij de kinderen een plek van rust kunnen vinden, in verbinding met de natuur.

De boeren van de Roesteling kun je volgen via Instagram: @roesteling en @roestelaartjes. Via de nieuwsbrief van Lenteland blijf je op de hoogte van deze en andere boerderijen.