Lexy

In de natuur hè alles mi alles te maken

Zestig jaar geleden was mijn opa Koos keuterboer. Tijdens de landbouwsanering schakelde hij met hart en ziel over op een alternatieve, biologische manier van telen. Zijn ‘onbespote gruunte’ verkocht hij in het dorp. In het Overasselts dialect schreef hij:“In de natuur hè alles mi alles te maken. De mens mos dor meer begrip en respect vur hebbe, vien ik.”

Mee eens, opa!

Zijn visie leeft voort in het werk dat ik bij Lenteland mag gaan doen, namelijk: het monitoren van het samenspel tussen de boerenpraktijken en alles wat leeft op het land van de regeneratieve boerderijen.

Van satelliet naar boerenerf

Ik ben opgeleid als hydroloog. Voorheen werkte ik bij een satellietdatabedrijf dat dagelijks de hele aarde monitort en data inzet voor agrarische toepassingen. Bij lenteland verleg ik mijn globale perspectief vanuit de ruimte naar de grond rondom de boerderijen.

Wat ik bij Lenteland ga doen

Als Coördinator Impact Monitoring volg en kwantificeer ik de ontwikkelingen op de Lenteland boerderijen. Zodat we de wereld kunnen laten zien wat regeneratieve boeren, ondersteund door Lenteland, bereiken op ecologisch, sociaal en economisch vlak. En dat is nogal wat. Soms zijn ze (bijna) niet bij te houden, die pioniers.

Met steun van externe experts en protocollen verzamelen we data, zodat Lenteland kan volgen of het op koers ligt met de te bereiken doelen. De komende jaren zullen we daar openlijk over rapporteren.

Ecologisch: Wat gebeurt er met de biodiversiteit, bodem en waterkwaliteit door de regeneratieve manier van voedsel verbouwen?

Economisch: Hoe ontwikkelt de boerderij zich financieel? Zijn klanten en mede-eigenaren tevreden? Hoe zit het met het eerlijke inkomen en werkgeluk van de boeren?

Sociaal: Welke verbindingen worden er gelegd tussen mensen onderling en andere organismen op een gemeenschapsboerderij?

De indicatoren

Afgelopen jaren stelden Lenteland collega’s en boeren de indicatoren op die antwoord geven op bovenstaande vragen. Dit jaar starten we met het monitoren daarvan. Daarnaast werken we samen met Wageningse wetenschappers van het onderzoeksprogramma REGENL om de indicatoren verder te specifiëren op de context van de boerderij. Want elke Lenteland boerderij heeft weer andere uitdagingen en mogelijkheden.

In het veld

Samen met enthousiaste ecologen zoals Jo en Etienne op ‘t Sierveld, en Ad bij Erve Kiekebos, volgen we bestaande protocollen om de biodiversiteit in kaart te brengen. Zo hielp de Vlinderstichting ons afgelopen maand met het uitzetten van een route om dagvlinders te tellen en stelde ze LED-emmers beschikbaar voor het tellen van nachtvlinders. Waar mogelijk zoeken we aansluiting bij bestaande meetnetwerken en werken we samen met actieve vrijwilligers uit de regio.

Dit seizoen zet ik me in voor ecologische nulmetingen op het gebied van bodemkwaliteit, waterkwaliteit en biodiversiteit. Ik wil samenwerkingen opzetten rondom het impactmonitoringprogramma en, samen met partners, financiering zoeken om ruimte te creëren voor de interpretatie van de meetresultaten.

Daarnaast ga ik voor Lenteland een Participatief Garantie Systeem (PGS) opzetten. Dat is een vorm van kwaliteitsborging gebaseerd op intercollegiale toetsing. Binnen dit systeem bezoeken boeren elkaars bedrijven om van elkaar te leren, elkaar te toetsen en gezamenlijk verder te groeien in hun ontwikkeling. De PGS-bijeenkomsten bieden ook ruimte om samen dieper in te gaan op de vraagstukken die voortkomen uit de monitoringsresultaten.

Niet alles is in cijfers te vangen

Om inzicht te krijgen in de economische ontwikkeling van de boerderijen zijn de kwartaalcijfers natuurlijk belangrijk. Tegelijk geven interviews met de boeren en vragenlijsten onder mede-eigenaren, klanten, buren en andere betrokkenen waardevol inzichten over de sociale kant. Het is geweldig om het enthousiasme terug te lezen in de reacties die zij delen. Een mooie bevestiging dat de Lenteland boerderijen een veelbelovende start hebben gemaakt in het opbouwen van gemeenschap. 

Zelf ervaren

En sommige dingen ervaar je zelf als je rondloopt op een Lenteland boerderij. Als je zelf weer tot leven komt door je te begeven in een landschap vol leven. Of juist bruist van de energie door het ontmoeten van fantastische mensen met een eigen expertise of ondernemersgeest gericht op het verbeteren van die plek. Of wanneer je proeft van het voedzame en smaakvolle voedsel van een gezonde bodem en beseft: dit is het enige wat ik nog wil eten. 